در این مطلب به بررسی راه حل های درمان درد مفصل و رماتیسم با استفاده از درمان های گیاهی می پردازیم.
امروزه بسیاری ازمردم دردهای مفصلی مختلفی را تجربه می کنند که در نواحی مختلفی از بدن مثل دست، پا، کمر و... است
که زندگی روزمره را به نوعی مختل می کند.
در همین زمینه برای تسکین و درمان دردهای مفصلی احادیثی نقل شده که به آن اشاره می کنیم.
امام رضا(ع)از پدرانش نقل فرمودند:
که روغن زیتون؛ خاصیت تسکین دهنده درد مفاصل و سیاتیک را برشمرده اند.
و همچنین می فرمایند: زیتون، بلغم را می برد ، پی ها را محکم می نماید ، اخلاق را خوب می کند ، نفس را پاک می گرداند و غم را می برد.
در مورد ویژگی تسکین دهنده زیتون برای درد مفاصل، پژوهشگران معتقدند که برگ و میوه زیتون خواصی مثل کاهندگی فشار خون ، مقوی معده ، اشتهاآور ، قابض ، تسکین دهنده دردهای روماتیسم ، نقرس ، درد مفاصل ، تب بر ، ادرارآور ، صفرابر ، ضد دیابت را دارا می باشد.
یکی دیگر از مواد غذایی مفید برای رفع التهابات مفاصل کرفس است.
از این رو امام رضا (ع)هم در توصیه ای پزشکی استفاده از این گیاه را مفید دانسته و درباره اهمیت آن فرموده اند:
نیست چهارپایی مگر آنکه کرفس را دوست دارد، یعنی حتی حیوانات آن را دوست دارند و به نقل از پیامبر اکرم (ص)هم آمده است که امام حسین (ع)را به خوردن کرفس بسیار سفارش نموده اند.
کارشناسان تغذیه معتقدند که آب این گیاه ضمن آنکه کاهنده التهاب مفاصل و انقباض عضلانی ماهیچه است برای آسم و آرتروز هم مفید می باشد و سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و تورم های مفصلی را خفیف می کند. آنها کرفس را گیاهی مقوی و اشتهاآور می دانند که با آهک بسیاری که دارد در تحلیل رسوبات بدن موثر است و در معالجه رماتیسم بسیار سودمند می باشد.
سیر هم یکی از موادی است که خاصیت فراوانی برای آن نقل شده است.
امام رضا(ع)می فرمایند: کسانی که می خواهند دچار بیماری های ناشی از تولید باد(ریح) در بدن نشوند، هفته ای یک بار سیر مصرف کنند.
بعضی از بیماری ها ناشی از افزایش ریح یا باد است. این باد ممکن است گاهی در معده و روده باعث ترش و یا نفخ شود و یا در ناحیه کبد و زیر دنده ها، باعث درد شود. بعضی مواقع نیز در کلیه با سنگ کلیه اشتباه گرفته شود. گاهی نیز این درد در ناحیه مفصل باعث بروز مشکل می شود.
در مواردی نیز انواعی از سردردها ناشی از افزایش ریح(باد) در بدن است. از جمله ویژگی های دردهای ریحی این است که در عضو درگیر احساس سنگینی نمی شود؛ به عنوان مثال اگر فرد به علت افزایش بلغم در مفصل دچار درد شود این درد همراه با احساس سنگینی است اما اگر افزایش ریح باعث درد شود، فرد احساس سنگینی نمی کند.
ویژگی دیگر دردهای ریحی این است که در بدن فرد جابه جا می شود به عنوان مثال ممکن است برای مدتی فرد احساس درد در زانو کند سپس برای مدتی در مچ پا احساس درد کند و...
امام رضا(ع)در رساله ذهبیه برای درمان این نوع دردها مصرفسیر را توصیه می کنند.
بسیاری ازمردم کمردردهای مختلفی را تجربه می کنند که زندگی روزمره را به نوعی مختل می کند.
امام رضا (ع)استفاده از نخود را توصیه می کنند و می فرمایند:
اَلْحِمَّصُ جَیِّدٌ لِوَجَعِ الظَّهْرِ؛ نخود براى کمر درد مفید است.
یکی از نکات آموزنده و شگفتی که دانشمندان به آن پی برده اند تأثیرات وضو بر بدن است.
آنها کشف کرده اند که وضو از فواید بی شماری برخوردار است و علاوه بر اینکه نظافتی همیشگی است و پنج نوبت در شبانه روز این روند ادامه دارد، باعث از بین رفتن بارهای الکترونیکی که بر زمین فرود می آید و انسان را به دردهای مفاصل و روماتیسم مبتلا می کند، می شود.
یکی دیگر از گیاهان مفید برای استحکام بدن چغندر است.
در کتاب المحاسن از امام رضا (ع)نقل شده که فرموند :
« ای احمد! میل تو به سبزی ها چگونه است؟».گفتم: همه را دوست دارم . فرمود: « اگر چنین است ، بر تو باد چغندر ؛ چرا که بر ساحل فردوس می روید . در آن، شفای هر دردی است، استخوان را درشت می کند و گوشت می رویاند».
امام رضا (ع)همچنین انجیر را مفید دانسته و درباره آن می فرمایند:
بوی بد دهان را می برد ، دهان و استخوان ها را استحکام می بخشد، مو می رویاند، درد را می برد و با وجود آن، دیگر به دارویی نیاز نیست.
در توصیه دیگری از امام رضا (ع)در همین زمینه آمده است: که آب گرم ،چنانچه آن را هفت جوش بجوشانی و از ظرفی به ظرف دیگر درآوری ،تب را می برد و نیرو را به ساق پاها و قسمت پایین تر از مچ ،سرازیر می کند.
امام رضا (علیه السلام) در باره تخم مرغ می فرماید:
*خوردن همیشگی تخم مرغ، سبب پیدایش کنجدک (کک مک) در صورت می شود.
*زیاد تخم مرغ خوردن و معتاد شدن به آن، بیماری سپرز می آورد و ایجاد کننده ی بادهایی در سر معده است، و زیاد خوردن تخم مرغ آب پز، نفس تنگی و نفس بریدگی می آورد.
* در بیانی دیگر از خوردن تخم مرغ و ماهی برحذر داشته می فرماید:
باید از این بپرهیزى که . . . تخممرغ و ماهى را همزمان در معده گِرد آورى ؛ چرا که ، هرگاه این دو با یکدیگر گِرد آیند ، قولنج ، باد بواسیر و دنداندرد به وجود میآورند.
توصیه طب سنتی درباره مصرف تخم مرغ
1.مزاج آن: زرده آن مایل به گرمی و سفیده آن سرد و تر است
2.زرده تخممرغ نیمبرشت (عسلی)، قابلیت تغذیه بالای دارد و تولید مواد خوب و سالم می کند و فضولات کمی دارد
3.زرده تخممرغ مقوی قلب و مغز و نیروی جنسی است.
4.زرده تخممرغ مفید در از دست دادن خون و در دوره نقاهت بیماریها مفید است.
5.بعد از تخممرغ، تخم تذرو و دراج و تیهو و کبک قرار دارد.
6.تخم اردک و مرغابی و تخمهای مشابه آنها غلیظ و دیرهضم بوده، بوی بد دارد و خلط فاسد تولید می کند.
7.مناسبترین و زودهضمترین و خونسازترین شکل پخت تخم مرغ: نیمبرشت؛
8.جوشاندن زیاد تخم مرغ باعث دیر هضمی آن مخصوصا در معده های رطوبتی می شود و اصلاح آن با آویشن و فلفل و نمک است.
9.مصرف زیاد آن برای مزاجهای سرد و معدههای ضعیف مضر است.
10.اصلاح با نمک و فلفل و سرکه که سبب لطیف شدن آن میشود.
11.خوردن زرده خام آن جهت تصفیه صوت و سوزش مثانه مفید است.
12.سفیده آن تولید کننده خلط خام و لزج و دیر هضم است و فقط معده های گرم می توانند آن را هضم کنند.
13.توصیه شده از مصرف زیاد سفیده تخم مرغ در دوره بارداری پرهیز شود.
14.مصرف زیاد و طولانی مدت تخممرغ باعث ایجاد لکه های پوستی در صورت و بادهای سرد در طحال و معده می شود.
15.همچنین بیماران دارای سنگ کیسه صفرا یا مستعد آن بهتر است از مصرف تخم مرغ پرهیز نمایند.
گوشت ماهی دارای ویتامین های B، A و D ، کلسیم و فسفر و دارای مقدار کمی آهن، مس و سلنیوم می باشد. ماهی هایی که در آب های شور زندگی می کنند، دارای مقدار زیادی یُد می باشند. لازم به ذکر است که ماهی دارای مقدار بسیار کمی سدیم می باشد و به همین خاطر برای رژیم های کم نمک توصیه می شود.
متخصصان تغذیه برای همه افراد به خصوص بیماران قلبی، مصرف دو بار ماهی در هفته(هر بار 90 گرم) را سفارش می کنند.
امام رضا (علیه السلام) میفرمایند: هر که از درد شقیقه و شکم می ترسد ، در تابستان و زمستان نباید بعد از خوردن ماهی بخوابد .
در حدیثی دیگر می فرمایند: باید از این بپرهیزی که... تخم مرغ و ماهی را هم زمان در معده گردآوری؛ چه، هرگاه این دو با یکدیگر گرد آیند، قولنج ، باد بواسیر و دندان درد به وجود می آورند.
غسل کردن با آب سرد پس از خوردن ماهی ، سبب فلج خواهد شد .
توصیه طب سنتی
زودهضم، مرطوب کننده، چاق کننده و شیرافزا بوده، در گرم مزاجان محرک نیروی جنسی، مصلح خلطهای گرم
می باشد. برای بیماری های ریوی، ضعف کبد و کلیه درد و پیچش روده موثر است. برای سردمزاجان و مرطوبین، افرادی دارای مغز مرطوب و معده بلغمی مضر است که با پختن در روغن گاو یا مصرف مصلحات گرم ضرر آن برطرف می شود. کباب روی آتش بهتر از سرخ کردن آن در روغن است. ماهی را اگر در روغن سرخ کنند باعث تشنگی شده و دیر از معده دفع می شود. آشامیدن اب بلافاصله بعد از خوردن ماهی بسیار مضر و موجب بیماری های مزمن می گردد. خوردن همزمان آن با شیر و تخم مرغ و گوشت حیوانات خشکی بسیار مضر است.
تخم ماهی قطع کننده بلغم بوده و برای کلیه و طحال ودفع بادهای بدن مفید است ولی برای افراد گرم مزاج مضر است.
خواص درمانی خرما
خرما میوه ی انرژی زا و سرشار از مواد حیاتی است، بدین لحاظ یک میوه ی خون ساز و تقویت کننده مغز و اعصاب و اندام های مختلف بدن انسان می باشد و کالری لازم را در سوخت و ساز بدن و تلاش و فعالیت تأمین می کند.
بخش عمده ای از مواد تشکیل دهنده رطب را مواد قندی تشکیل می دهد که بعد از ورود به معده بلافاصله از طریق روده ها جذب بدن شده و صرف تولید انرژی می شود که این انرژی می تواند در بیشتر فعالیت های بدن کمبود انرژی را جبران کرده و به ادامه فعالیت بدن کمک نماید.
خواص دارویی خرما
1-پژوهشگران می گویند خوردن خرما به تنهایی یا همراه با لبنیات از جمله شیر برای کوفتگی و خستگی مفرط ناشی از روزه گرفتن یا فعالیتهای سنگین بسیار مفید است.
2-خرما الیافی دارد که در کاهش چربی و تامین پروتئین بسیار موثر است.
3-جدیدترین تحقیقات علمی بیانگر موثر بودن خرما در رفع خشونت افراد و مایه آرامش روحی آنان است.
4-به علت دارا بودن موسیلاژ و مواد پکتیک ، آرام کننده سرفه می باشد، و اثر رفع ناراحتی های سینه دارد. برای این کار از جوشانده 50 گرم در نیم لیتر آب شیرینی تهیه می کنند که برای سینه درد مفید است.
5- تنظیم کننده فشار خون :خرما می تواند در بهبود فلج اعضا، کمردرد و ناراحتی های مفاصل موثر باشد.
6-دم کرده خرما با شنبلیله برای تبهای بلغمی مفید است.
7-مخلوط خرما با شیر تازه در بالا بردن و تقویت نیروی جنسی بسیار موثر است.
8-اثرمعجزه آسای هسته خرما، از بین بردن تورم پلک های چشم است برای این منظور پمادی از هسته خرما درست کرده و آن را روی چشم می گذارند این پماد برای رشد مژه های چشم نیز بهترین دارو است.
9-مبتلایان به دیابت (قند) می توانند به جای قند از خرما استفاده کنند، زیرا منیزیم موجود در خرما کار کلیه ها و لوزالمعده را آسان می کند.
10-این میوه به خاطر داشتن منیزم ضد سرطان بوده . برای شنوایی ’ بینایی ’ درد کمر ’ درد مفاصل ’ سیاتیک’ درمان سینه و ریه مفید است و فعالیت های فکری را تقویت می کند.
11-براساس شواهد، در مناطقی که مصرف خرما درآنها زیاد است ، این میوه میتواند در پیشگیری از سرطان موثر باشد.
12-خرما اسید اضافی معده را خنثی می کند برای سالمندان و کودکان بسیار سود مند است .
13-می گویند جوشانده خرما در شیر سینه را نرم، کلیه ها را درمان ، و از التهاب و امراض عفونی و ریزش مو جلوگیری می کند .
14-در بعضی کتاب های طب سنتی از خرما به عنوان خون ساز یاد شده که برای افراد ضعیف المزاج بسیار مفید است.
15-« کورنسکی» در کتابی که درباره خرما نوشته می گوید: «مقدار کالری خرما نسبت به قند به مراتب کمتر است ولی ارزش غذایی خرما از قند بیشتر است زیرا قند موجود در خرما، قند زنده است».
در زمان های قدیم همواره خرما را برای قدرت و انرژی به کار می برده اند و هنوز بهترین میوه برای بازیافتن انرژی و قدرت جوانی است.گل های درخت خرما نیز خاصیت دارویی دارند و همچنین طعم گل های درخت خرما تلخ بوده و اثر مسهلی دارد.